ADHD według definicji to zespól nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Z punktu widzenia medycyny jest to schorzenie z charakterystycznymi objawami.Istnieją trzy grupy objawów:
- nadmierna ruchliwość
- nasilone zaburzenia uwagi
- nadmierna impulsywność
Przyczyną nadpobudliwości w znacznej mierze są czynniki genetyczne oraz zaburzenie równowagi pomiędzy układem dopaminowym i noradrenalinowym w CUN (centralnym układzie nerwowym). Wymieniane są również czynniki środowiskowe, które mogą nasilać objawy ADHD: problemy okołoporodowe (m.in. niedotlenienie w czasie porodu) oraz nadużywanie przez matkę w czasie ciąży papierosów, alkoholu lub narkotyków.
Rodzice często widzą,
że ich pociecha jest
bardziej ruchliwa
niż inne dzieci,
ale problem zaczyna się
z chwilą pójścia do
przedszkola czy szkoły.
Dzieci nadpobudliwe mają problem z samokontrolą i zapanowaniem nad wszystkimi bodźcami z zewnątrz. Nazwa jednostki chorobowej to „zespól nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi”, a tak naprawdę dzieci z ADHD mają tej uwagi aż nadto. Są bombardowane ogromną ilością bodźców i nie potrafią z tego gąszczu wybrać tych najistotniejszych. Dla nich wszystkie bez wyjątku są ogromnie ważne i ciekawe: to co dzieje się za oknem, to co mówi mama, to co ma na talerzu i wszystko, co znajduje się na półkach. Dziecko nie reaguje za pierwszym razem na polecenia, co często wywołuje złość u rodziców, opiekunów lub nauczycieli. Nie wolno karać dzieci za objawy choroby! Nadpobudliwość wzbudza w rodzicach, nauczycielach i ludziach postronnych lęk i strach, a nie powinna.
Diagnoza i rozpoznanie ADHD jest trudne, ponieważ skupia się na obserwacji pacjenta. Powinno opierać się na następujących czynnikach:
- wywiad z rodzicami
- opinia nauczyciela/przedszkolanki o zachowaniu dziecka
- badanie neurologiczne i EEG
- badanie pediatryczne
- obserwacja zachowania dziecka
- badanie psychologiczne
- ocena ilorazu inteligencji
- rozmowa z dzieckiem
- ocena nasilenia problemu zaburzenia koncentracji, nadpobudliwości psychoruchowej i zachowań problemowych przy pomocy skali kwestionariuszy diagnostycznych
[smartads]
Zachowania charakterystyczne dla dziecka z nadpobudliwością psychoruchową:
- śni na jawie
- nie kończy czynności
- łatwo zniechęca się i rozprasza
- zbyt krótko się koncentruje na danej czynności
- nie potrafi usiedzieć jednym miejscu, tzw. „żywe srebro”
- szybko się denerwuje
- jest gadatliwe, wtrąca się do rozmowy dorosłych
- wszystkiego musi dotknąć
- biega po całym domu
- źle zapamiętuje szczegóły
- chce pochwał natychmiast po wykonaniu czynności
- ma problem z przestrzeganiem zasad
- bywa agresywne
- dokucza innym dzieciom
- nie znosi zmian
- nie przewiduje niebezpieczeństw