Zakażenie układu moczowego

Jak diagnozować ZUM?
     Przy podejrzeniu zakażenia układu moczowego trzeba pobrać mocz do badania. Należy wykonać ogólne badanie moczu oraz posiew. Badanie wykonuje się przed wdrożeniem antybiotykoterapii.
Sposób pobierania moczu do badania jest bardzo istotną kwestią. Nieprawidłowo pobrany mocz daje wynik fałszywie dodatni, a przecież nie chcemy faszerować dziecka antybiotykiem bez potrzeby. Dlatego trzeba dołożyć wszelkich starań, by zachować standardy aseptyki.
     Nie zaleca się pobierania moczu do woreczka, wynik takiego badania jest niewiarygodny. W znakomitej większości przypadków daje wynik fałszywie dodatni. Powinno się pobierać mocz ze środkowego strumienia (pobranie próbki z początkowego strumienia spowoduje zanieczyszczenie jej bakteriami obecnymi w cewce moczowej, nie powodującymi zakażenia) do jałowego pojemnika/kubeczka. Uprzednio należy dokładnie umyć okolicę krocza. W przypadku dziewczynek – rozchylić wargi sromowe mniejsze i odkazić okolicę ujścia cewki. U chłopców – zsunąć napletek na ile jest to możliwe i również oczyścić okolicę ujścia cewki. Jeśli pobranie wiarygodnej próbki tym sposobem nie jest możliwe (występuje zrośnięcie warg sromowych, stulejka, zwężenie napletka) zaleca się pobranie moczu w warunkach szpitalnych za pomocą cewnikowania lub wkłucia nadłonowego.
     Miano znamienne bakterii w wyniku posiewu wskazuje na wystąpienie zakażenia. Mianem znamiennym jest >10^4 kolonii bakteryjnych jeśli z takim wynikiem idą w parze objawy kliniczne zakażenia, lub >10^5 kolonii przy braku objawów klinicznych. Jeśli mocz był pobierany poprzez wkłucie nadłonowe, o bakteriurii znamiennej mówimy przy wykryciu każdej ilości bakterii Gram-ujemnych lub >10^3 bakterii Gram-dodatnich.
Jakie wyróżniamy postacie ZUM?
   ZUM to nazwa ogólna. Lekarz może w ten sposób określać różne postacie choroby.
Wyróżniamy:

  • bezobjawowy bakteriomocz – gdy w wyniku posiewu stwierdzono bakteriurię znamienną, jednak nie ma odczynu zapalnego, nie odnotowano leukocyturii w wyniku ogólnego badania moczu.
  • bezobjawowe ZUM – gdy występuje miejscowy odczyn zapalny – bakteriuria i leukocyturia, brak zaś innych objawów klinicznych.
  • objawowe zakażenie dolnego odcinka układu moczowego – gdy w posiewie stwierdzono obecność bakterii również w niedużej ilości, przy współistnieniu leukocyturii, temperatury poniżej 38 st. C oraz objawów dysurycznych (tj. parcie na pęcherz, częstomocz, ból w okolicy podbrzusza).
  • ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek (OOZN) – gdy w posiewie stwierdzono obecność bakterii również w niedużej ilości, leukocyturię, inne nieprawidłowości w wyniku badań laboratoryjnych, świadczące o infekcji bakteryjnej tj. przyspieszone OB, wzrost stężenia CRP, leukocytoza oraz objawy kliniczne – gorączka powyżej 38 st. C, bóle w okolicy lędźwiowej, nudności, wymioty.
  • przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (POZN) – jest skutkiem przebytych zakażeń, w badaniu scyntygraficznym, a w poważniejszych przypadkach także w USG, można stwierdzić blizny w nerkach. POZN u dzieci wiąże się najczęściej z wadami wrodzonymi układu moczowego.

[smartads]
Jak wygląda leczenie ZUM?
     Sposób leczenia dobiera lekarz, a wybór terapii i dalszego postępowania (badań diagnostycznych, profilaktyki) zależy od postaci ZUM, wyników badań, stanu dziecka, jego wieku, częstotliwości występowania zakażeń, nawrotów i reinfekcji.
     Leczenie ma na celu złagodzenie i zlikwidowanie zakażenia, wyleczenie objawów i niedopuszczenie do powstania blizn w miąższu nerek, powikłań (jak choćby urosepsa).
     Zachęcam do okresowego profilaktycznego badania moczu.

Elżbieta Haque

Dodaj komentarz