PAŹDZIERNIK jest miesiącem walki z rakiem. Szczególnie znana jest Kampania Różowej Wstążki działająca na rzecz walki z rakiem piersi. To międzynarodowy ruch podnoszący świadomość społeczną na temat raka piersi. Wielu producentów wspomaga go poprzez sprzedaż produktów z tzw. różowych serii, czyli oznaczonych symbolem różowej wstążki oraz przekazując część dochodu z tych produktów na rzecz fundacji.
Przy tej okazji warto pomyśleć, czy my kobiety dbamy o siebie i pamiętamy o badaniach profilaktycznych, a w szczególności o badaniu piersi i cytologii.
Warto też wiedzieć, że w ramach programów realizowanych przez Ministerstwo Zdrowia kobiety mają prawo do bezpłatnych badań mammograficznych i cytologicznych.
Przy tej okazji warto pomyśleć, czy my kobiety dbamy o siebie i pamiętamy o badaniach profilaktycznych, a w szczególności o badaniu piersi i cytologii.
Warto też wiedzieć, że w ramach programów realizowanych przez Ministerstwo Zdrowia kobiety mają prawo do bezpłatnych badań mammograficznych i cytologicznych.
Bezpłatne badania mammograficzne mogą wykonać co 2 lata kobiety w wieku 50-69.
Co to jest mammografia?
Badanie mammograficzne to badanie rentgenowskie piersi, umożliwiające rozpoznanie zmian patologicznych, w tym również wczesnych zmian nowotworowych. Badanie jest krótkie i względnie nieinwazyjne. Badanie wykonywane jest w dwóch projekcjach każdej piersi. Dawka promieniowania podczas mammografii jest niska i uważana za nieszkodliwą. Badanie nie wymaga specjalnych przygotowań.
Program obejmuje 2 etapy badań w warunkach stacjonarnych lub w mammobusie:
1. Etap podstawowy obejmujący rejestrację, ankietę i badanie mammograficzne (2x 2 zdjęcia z opisem), wyniki i ewentualną informację o konieczności dalszej diagnostyki.
2. Etap pogłębionej diagnostyki obejmujący poradę lekarską, badanie fizykalne, skierowania na niezbędne badania (np. USG piersi, dodatkowa mammografia, biopsja), ocenę wyników przeprowadzonych badań i postawienie rozpoznania, podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania i potwierdzenie jej wystawieniem skierowania na dalszą diagnostykę lub leczenie do świadczeniodawcy posiadającego umowę z NFZ.
[smartads]
Bezpłatne badania cytologiczne mogą wykonać co 3 lata kobiety w wieku 25-59 lat.
Dla kogo badanie?
Jeśli kobieta ma mniej niż 25 lat powinna chodzić na cytologię co roku w ramach corocznej, rutynowej wizyty ginekologicznej. Natomiast z programu badań przesiewowych, czyli do bezpłatnej cytologii uprawnione są kobiety w wieku 25-59 lat aktualnie objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym w NFZ. Badanie można wykonać w ramach programu raz na 3 lata, chyba że kobieta należy do grupy ryzyka – wtedy badanie wykonuje się co roku.
Do grupy podwyższonego ryzyka należą osoby:
– leczone z powodu dysplazji szyjki macicy średniego lub dużego stopnia (CIN2, CIN3),
– leczone wcześniej z powodu raka szyjki macicy,
– z potwierdzoną infekcją HPV (wirusem brodawczaka typu wysokoonkogennego),
– niedoborem odporności (np. z powodu przyjmowania leków immunosupresyjnych),
– zakażone wirusem HIV.
Natomiast kobiety, u których w wymazach cytologicznych nie stwierdzono obecności komórek ze strefy przekształceń czy z endocervix, lub u których poprzednie wymazy nie były czytelne (nie nadawały się do oceny) z powodu nadmiaru leukocytów (stan zapalny – kontrola po leczeniu), czy też erytrocytów, bądź komórek atroficznych (kontrola po tzw. hormonalnym teście Meigsa) – kontrolne badanie cytologiczne w ramach programu powinny mieć wykonane w terminie do kilku miesięcy.
Zawsze należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu się do badania cytologicznego oraz zgłoszeniu się min. 2 dni po ostatnim dniu miesiączki oraz nie później niż 2 dni przed rozpoczęciem okresu, aby wynik był jak najbardziej wiarygodny. Należy też unikać sytuacji w której kobieta ma stan zapalny, a wykonuje badanie, ponieważ może spowodować to nieczytelność wyniku.
Gdzie można zrobić badania?
Aby wykonać bezpłatną cytologię nie jest potrzebne skierowanie, ani nie obowiązuje rejonizacja, wystarczy zgłosić się w dogodnym terminie do wybranej (najbliższej) przychodni czy gabinetu znajdującego się na liście realizatorów. Przed wizytą w przychodni dobrze jest skontaktować się telefonicznie w celu ustalenia najdogodniejszego terminu.
Centralny Ośrodek Koordynujący (COK) znajduje się w Warszawie. Sprawuje nadzór i koordynuje całość Programu. Szczegóły dla regionów można poznać w Wojewódzkich Ośrodkach Koordynujących (WOK).
Co to jest mammografia?
Badanie mammograficzne to badanie rentgenowskie piersi, umożliwiające rozpoznanie zmian patologicznych, w tym również wczesnych zmian nowotworowych. Badanie jest krótkie i względnie nieinwazyjne. Badanie wykonywane jest w dwóch projekcjach każdej piersi. Dawka promieniowania podczas mammografii jest niska i uważana za nieszkodliwą. Badanie nie wymaga specjalnych przygotowań.
Program obejmuje 2 etapy badań w warunkach stacjonarnych lub w mammobusie:
1. Etap podstawowy obejmujący rejestrację, ankietę i badanie mammograficzne (2x 2 zdjęcia z opisem), wyniki i ewentualną informację o konieczności dalszej diagnostyki.
2. Etap pogłębionej diagnostyki obejmujący poradę lekarską, badanie fizykalne, skierowania na niezbędne badania (np. USG piersi, dodatkowa mammografia, biopsja), ocenę wyników przeprowadzonych badań i postawienie rozpoznania, podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania i potwierdzenie jej wystawieniem skierowania na dalszą diagnostykę lub leczenie do świadczeniodawcy posiadającego umowę z NFZ.
[smartads]
Bezpłatne badania cytologiczne mogą wykonać co 3 lata kobiety w wieku 25-59 lat.
Dla kogo badanie?
Jeśli kobieta ma mniej niż 25 lat powinna chodzić na cytologię co roku w ramach corocznej, rutynowej wizyty ginekologicznej. Natomiast z programu badań przesiewowych, czyli do bezpłatnej cytologii uprawnione są kobiety w wieku 25-59 lat aktualnie objęte powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym w NFZ. Badanie można wykonać w ramach programu raz na 3 lata, chyba że kobieta należy do grupy ryzyka – wtedy badanie wykonuje się co roku.
Do grupy podwyższonego ryzyka należą osoby:
– leczone z powodu dysplazji szyjki macicy średniego lub dużego stopnia (CIN2, CIN3),
– leczone wcześniej z powodu raka szyjki macicy,
– z potwierdzoną infekcją HPV (wirusem brodawczaka typu wysokoonkogennego),
– niedoborem odporności (np. z powodu przyjmowania leków immunosupresyjnych),
– zakażone wirusem HIV.
Natomiast kobiety, u których w wymazach cytologicznych nie stwierdzono obecności komórek ze strefy przekształceń czy z endocervix, lub u których poprzednie wymazy nie były czytelne (nie nadawały się do oceny) z powodu nadmiaru leukocytów (stan zapalny – kontrola po leczeniu), czy też erytrocytów, bądź komórek atroficznych (kontrola po tzw. hormonalnym teście Meigsa) – kontrolne badanie cytologiczne w ramach programu powinny mieć wykonane w terminie do kilku miesięcy.
Zawsze należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu się do badania cytologicznego oraz zgłoszeniu się min. 2 dni po ostatnim dniu miesiączki oraz nie później niż 2 dni przed rozpoczęciem okresu, aby wynik był jak najbardziej wiarygodny. Należy też unikać sytuacji w której kobieta ma stan zapalny, a wykonuje badanie, ponieważ może spowodować to nieczytelność wyniku.
Gdzie można zrobić badania?
Aby wykonać bezpłatną cytologię nie jest potrzebne skierowanie, ani nie obowiązuje rejonizacja, wystarczy zgłosić się w dogodnym terminie do wybranej (najbliższej) przychodni czy gabinetu znajdującego się na liście realizatorów. Przed wizytą w przychodni dobrze jest skontaktować się telefonicznie w celu ustalenia najdogodniejszego terminu.
Centralny Ośrodek Koordynujący (COK) znajduje się w Warszawie. Sprawuje nadzór i koordynuje całość Programu. Szczegóły dla regionów można poznać w Wojewódzkich Ośrodkach Koordynujących (WOK).
Foxy
Źródło: Informacje medyczne zaczerpnięto ze strony Wojewódzkiego Ośrodka Medycznego.